«زندگی کوروش» یا «تربیت کوروش» اثر گزنفون ـ فیلسوف سدة چهارم پیش از میلاد ـ می‌باشد که در 2400 سال پیش نگاشته شده است. این کتاب پیش از آن که زندگی‌نامة کوروش باشد، درس‌نامة زندگی است که در کنار داستانی خواندنی می‌آموزد چگونه راه‌های خوشبختی را هموار کنیم. گزنفون در این کتاب برای زبردستان، آیین سروری را برمی‌شمارد و به زیردستان شیوه‌های فرمان‌گزاری را می‌نماید. وی زندگی کوروش را در سال‌های پایانی زندگی نوشته و افزون بر بازتاباندن دیدگاه فلسفی خود در کتاب، تجربه‌های خود را در آموزش و پرورش، لشکرکشی و هنرهای جنگ و داوری دشمنان، و نقش سخن و سخنوری در رهبری جامعه را بازگو کرده است. وی هم‌چنین آتن دموکرات، اما فقیر و پریشان روزگار و گرفتار جنگ همیشگی با اسپارت، را با ایران آباد، ثروتمند، بزرگ و یگانه ابرقدرت جهان مقایسه کرده است.(منبع: خانه کتاب، کتیبه 4)