کتاب «تقی ارانی: یک زندگی کوتاه» روایت سفرنامه ای جذاب و خواندنی است که ماجرای آن با ما خوانندگان امروزی دستکم یک قرن فاصله دارد. از این حیث این کتاب میتواند فوق العاده ارزشمند باشد. در این کتاب از خلال زندگی تقی ارانی به میراث نظری‌اش پی می‌بریم که سه بعد دارد؛ بعد اول مربوط است به مفهوم اراده که مفهومی روانشناسی است و تحت تأثیر نظریه‌ی ویلهلم وونت؛ بعد دوم عاملی است که باعث می‌شود اعمال ما هوشمندانه باشند و از آنجایی که عزم به عمل منتهی می‌شود، ارانی اساس را بر نقش تعیین‌کننده‌ی قدرت منطق و استدلال می‌گذارد و بعد سوم را که نحوه‌ی بروز این منطق در حیطه‌های مختلف فعالیت انسانی است مطرح می‌کند. به نظر ارانی فیزیک شیمی و زیست‌شناسی تجلی منطق دیالکتیک‌اند و همین منطق در قلمرو علوم انسانی به‌ویژه فلسفه‌ی اجتماعی و سیاسی متجلی می‌شود. این کتاب توسط انتشارات «مرکز» به چاپ رسیده است.