این کتاب از هفت مقاله تشکیل شده است. بخشهایی از مقاله اول، پیرامون زبان و زبان‌شناسی که اسم کتاب هم برگرفته از آن است. مقاله دوم فارسی، زبان عقیم که در شماره 33 مجله آدینه چاپ شده است. مقاله سوم ترجمه، واحد ترجمه، در اولین کنفرانس ترجمه که در سال 1369 در دانشگاه تبریز برگزار شد به صورت سخنرانی قرائت گردید. مقاله چهارم روان‌شناسی زبان مقاله پنجم اهمیت استنباط در درک زبان مقاله ششم درک گفتار مقاله هفتم مقایسه مقولات اسم در زبان فارسی و انگلیسی هر یک از مقاله‌ها واحد مستقلی است که می‌تواند بدون توجه به مقاله قبل و بعد آن مطالعه شود ولی در تنظیم آن سعی شده است مباحث کلی‌تر زودتر مطرح شود و مقالاتی که به نحوی با هم مرتبط هستند کنار هم قرار گیرند. این مقاله‌ها جنبه‌فنی زبانشناسی ندارند ولی در نوشتن آنها خواننده غیر زبانشناس ولی علاقمند به مباحث زبان و زبان‌شناسی موردنظر بوده است.