کتاب عروج عقل در حکم رساله‌ای است پیرامون شناخت ماهیت انسان و هدف خلقت او، در این کتاب، کمال انسان و پیچیدگی‌های وجود او؛ و روابط بی‌شماری که با موجودات دیگر دارد،‌با دقت بررسی شده‌اند و تمایلاتی را در آدمی ـ از جمله گرایش به کمال مطلق، گرایش به خیر مطلق ـ و درک وابستگی وجودی به کمال مطلق ـ مورد پژوهشی دقیق قرار گرفته‌اند؛ بویژه در این نکته شده است که چون کمال هر موجودی همانا رسیدن به خواص وجودی خوش است، پس کمال انسان نیز وابسته به ظهور همه آن چیزهایی است که خداوند در نهاد او قرار داده است.