تاریخ سلانیکی تألیف یکی از مورخان عثمانی به نام مصطفی افندی سلانیکی است. وی در طول دوران زندگی خود، هم شخصاً در برخی اردوکشی‌های مهم عثمانی حضور داشته و هم در استانبول و در برخی نقاط دیگر امپراتوری عثمانی عهده‌دار مناصب و مشاغل مهمی بوده است. از این‌رو، تاریخ وی حاصل مشاهدات شخصی و نیز استفاده از اسناد و مدارک رسمی دولتی است. او اثر خود را از اوائل صفر 971 شروع می‌کند و تا اواسط شوال 1008 به تألیف آن ادامه می‌دهد. کتاب مشتمل است بر وقایع دوران چهار سلطان عثمانی: سلیمان قانوئی، سلیم دوم، مراد سوم و محمد سوم. دوران زمانی سلطنت این چهار سلطان عثمانی همزمان بوده است با سلطنت چهار پادشاه صفوی: سیزده سال آخر شاه طهماسب، شاه‌اسماعیل دوم، شاه‌محمد خدابنده و دوازده سال اول شاه عباس یکم. تاریخ سلانیکی وقایع زمانی یک دورة 27 ساله را شامل می‌شود. یعنی دورانی که روابط دو کشور ایران و عثمانی بسیار پرتنش و توأم با جنگهای طولانی و برهه‌های کوتاه صلح و آرامش بوده است. تاریخ سلانیکی جدای از اهمیتی که برای تاریخ عثمانی دارد، از منظر تاریخ ایران عصر صفوی نیز از چند جهت حائزاهمیت است. 1ـ حضور سلانیکی در اردوکشی عثمانی به قلمرو صفویان و ارائه مشاهدات شخصی از وقایع نظامی؛ 2ـ حضور او در هنگام ضیافت ایلچیان ایران در دیوان عالی و نیز در هنگام شرفیابی ایلچی به نزد سلطان و گزارش گوشه‌هایی از گفتگوها و مذاکرات هیأت سفارت ایران با دولتمردان عثمانی؛ 3ـ انتصاب او به عنوان مهماندار شاهزاده حیدرمیرزا و همراهی او از مرز دو کشور تا استانبول و... 4ـ انتصاب او به عنوان مهماندار خاص خان‌احمد گیلانی در استانبول و حشر و نشر و گفتگوهای علمی با خان مزبور به گونه‌ای که آگاهی‌های مهمی از دوران اقامت خان‌احمد در استانبول و سپس رفتن او به عتبات و شروان در اختیار خواننده می‌گذارد.