در این اثر کوشیده شده تا موانع سلبی و ایجابی علما و روحانیون برجستة شیعه را نسبت به رویدادهای مهم سیاسی و اجتماعی ایران ـ و بعضاً جهان اسلام ـ از سال 1200 الی 1326 ق (از آغاز قاجار تا انحلال مجلس اول)، از خلال مکتوبات و بیانات آنان که در منابع خطی، چاپ سنگی و چاپی و به صورت کتاب، رساله، اعلامیه، نامه، روزنامه و... موجود است با تصحیح متون و توضیحات لازم در پانویس‌ها در معرض نظر خوانندگان قرار گیرد. این کتاب مجموعه‌ای از نوشته‌ها و بیانات علمای شیعه در اعتراض به عملکرد و استعمارگران، مستبدان داخلی، انتقاد و یا بعضاً تمجید و تحسین از برخی عملکردهای پادشاهان، رجال دولتی، روحانی و یا اقدامات ملی و اصلاح‌طلبانه آنان است. در این کتاب گلچینی از نوشتارها و گفتارهای علمای شیعه که دارای مضامین سیاسی ـ اجتمای بوده، به ترتیب تاریخی تنظیم شده است.