محمدتقی بهار (ملک‌الشعرا) گذشته از شاعری، در حوزه تحقیق و نقد ادبی جدید ایران سهمی مهم دارد. نظریات انتقادی بهار در ادبیات به علت وابستگی به سنت‌ها و باورهای گذشته از یک‌سو و گرایش‌های تجدد‌خواهانه حاصل از نهضت مشروطه ایران و آشنایی با مفاهیم جدید مدنیت غربی از سوی دیگر میان سنت و تجدد در نوسان است و از این روست که او به تجدد ادبی آرام و معتدل باور دارد. از سهم بزرگ بهار در تاریخ نقد شعر و نثر و تحقیقات ادبی ایران، با همه ضعف و قوت آن، در این کتاب تحلیلی انتقادی شده و میراث ارجمند آن ادیب سخنور مورد بررسی دقیق قرار گرفته است. نگاهی اجمالی به فصل‌های کتاب: 1ـ بهار و نقد ادبی؛ 2ـ بهار و ادبیات اروپا؛ 3ـ مجله دانشکده؛ 4ـ بهار و تجدد؛ 5ـ تأثیر محیط و جامعه بر ادبیات؛ 6ـ نقد نثر فارسی؛ 7ـ سبک‌شناسی؛ 8ـ مناظره بهار؛ 9ـ نقد‌های پراکنده؛ 10ـ شرح حال فردوسی از روی شاهنامه.