آزادی و سازمان تاریخ شکل‌گیری و برآمدن افکار و اندیشه‌ها و مکاتب فکری و اجتماعی حاکم بر دوران معاصر است. نهاد دولت و دلایل توسعه وظایف و فعالیت‌های آن، سیر دموکراسی در اروپا و آمریکا، سیاست خارجی، پارلمان، سازمان اجتماعی و حکومتی که نتیجه مستقیم پیشرفتهای مادی و صنعتی و فنی است و مکاتب فکری که در متن هر یک از تحولات قرار دارند، مکاتبی چون لیبرالیسم، سوسیالیسم، مارکسیسم، و پدیده‌هایی چون ناسیونالیسم و امپریالیسم، در این کتاب با بیانی مستدل و روان که از ویژگیهای برجسته کلیه آثار برتراند راسل است، تشریح می‌شوند.