نامداریان، کتاب را در تفسیر و تحلیل داستانهای عرفانی - فلسفی و رمزآمیز که در آثار ابن‌سینا و سهروردی آمده، نگاشته و در آن رمز، بیشتر در زمینه داستانهایی از قبیل حی‌بن‌یقظان؛ سلامان و ابسال؛ آواز پر جبرئیل؛ عقل سرخ و ... مدنظر قرار گرفته‌است.. هدف اصلی متن، شرح رمزهای اصلی و بنیادین این داستانهاست. قبل از ورود به مطلب اصلی، رمز در پیوند با مطالب دیگر از قبیل تشبیه و استعاره و تمثیل، و رویا و واقعه‌های صوفیانه و اساطیر و داستانها و جز آن - به اجمال - مورد بحث قرار گرفته‌است. در بخش انتهای کتاب، خلاصه داستانهای مطرح در متن، مآخذ و یادداشتهای متن، فهرست اسامی و اصطلاحات و رمزهایی که در متن توضیح داده‌شده و آنگاه فهرست اعلام در پی آمده‌است.