کتاب حاضر تحقیقی است مختصر، اما فراگیر درباره جنبههای اصلی و مهم تاریخ و تمدن ساسانیان که چارچوب آن بر منابع و متون اصلی به زبانهای کهن و دانش سکه شناسی استوار است. کتاب از پنج فصل تشکیل شده است. فصل اول مروری است بر تاریخ سیاسی ساسانیان با تکیه بر رویدادهای مهم. در فصل دوم از وضعیت دینی در دوران شاهنشاهی ساسانی بحث میشود؛ همچنین به مقام و موقعیت دین زرتشتی و روحانیان آن، نیز به دین مانویت و سایر ادیان در دوره ساسانی اشاره میگردد. موضوع فصل سوم اقتصاد و سازمان اداری ساسانیان است. مطالب این فصل عبارتاند از: بازرگانی از طریق بنادر خلیج فارس با سرزمینهای دیگر، تجارت از طریق جاده ابریشم، پیشهها، ضرب سکه، کشاورزی، فعالیت اقتصادی شهرها، نحوه اداره امپراتوری و تقسیمات اداری و کشوری و لشکری، مقامات رسمی و وظایف آنها (: شهراب، مغ، موبد، مدافع درویشان، اندرز بد، داور، آمارگر، دبیر و کارفرمان). فصل چهارم به بررسی جامعه ساسانی و موقعیت و مشخصات طبقات مختلف، از جمله روحانیون، لشکریان، کشاورزان، پیشهوران، و سایر اقشار و گروههای مردم، به ویژه بردگان و زنان اختصاص یافته است. نویسنده در آخرین فصل، پس از اشارهای به تاریخچه زبانهای کهن ایرانی، این اطلاعات درباره زبان و ادبیات دوره ساسانی درج میگردد: سنگ نبشتههای ساسانی، زبانهای رایج در دوره ساسانی و مشخصات و قلمرو رواج هر یک، معرفی سنگ نبشتههای فارسی میانه، معرفی متون فارسی میانه (شامل: تفسیر کتای اوستا: زند؛ متون فلسفی و مباحثهای مانند منظومه درخت آسوریک؛ متنهای فرجام شناختی مانند ارداویرافنامه؛ اندرزنامهها یا متون تعلیمی مانند جاودان خرد؛ متون جغرافیایی و حماسی مانند یادگار زریران، متون حقوقی مانند مادیگان هزار دادستان؛ متنهای فرهنگی مانند خسرو و ریدگ؛ فرهنگها یا واژهنامهها)، ادبیات مسیحی و مانوی به فارسی میانه، و زبان و ادبیات پارتی و سغدی و ختنی و باختری. کتاب با عکسهای متعددی از آثار باستانی ساسانیان همراه است و با نمایه اسامی به پایان میرسد (منبع: خانه کتاب، کتیبه 4)
0 نظر