در این کتاب، اندیشه‌ها و آرای متصوفه اسلامی از ابتدا تا قرن هفتم هجری و براساس اقوال صوفیان آن دوره نقد و بررسی می‌شود .کتاب در سه فصل سامان یافته است که فصل نخست با عنوان "از ریشه‌ها تا شاخه‌ها "از سه مبحث تشکیل شده با این ترتیب که ابتدا سیر پیدایش و تحولات تصوف تا قرن هفتم بررسی می‌شود ;سپس نقد بیرونی و درونی تصوف با استناد به نظرات علمای شیعه و سنی فراهم می‌آید و در ادامه، مکاتب و سلسله‌های مشهور تصوف (تصوف شیعه و سنی، مکتب عراق و خراسان، تصوف مغرب، محاسبیه، ملامتیه، قصاریه، طیفوریه، جنیدیه، قادریه، رفاعیه و (...معرفی می‌شوند .در فصل دوم، سه مبحث اصلی تصوف نظری یعنی "توحید"، "عشق "و "ولایت "بررسی شده است .فصل سوم با عنوان "نقد تصوف علمی"، شامل نقد مقوله "سماع "و برخی مباحث پراکنده دیگر (اباحه، اکل صوفی، ترک علم، خرقه پشمینه، خلوت و (...است (منبع: خانه کتاب، کتیبه 4)