کتاب حاضر با بررسی در نسخه‌های "زادالمسافرین" و بر اساس سه نسخه تصحیح شده است که عبارت‌اند از: نسخه‌ی شماره 4911 در کتابخانه‌ی مرکزی دانشگاه تهران: (تاریخ کتابت: قرن 9 ـ 10)، نسخه‌ی شماره‌ 79.d.2669 در کتابخانه‌ی بادلیان دانشگاه آکسفورد (تاریخ کتابت: قرن 10ـ 11)، نسخه‌ی شماره 216 در کتابخانه‌ی مدرسه‌ی شاهی کمبریج (تاریخ کتابت: قرن 11ـ12). تالیف این کتاب در سال 453 هـ. ق. در بیست و هفت "قول" انجام گرفته است و مولف در این اقوال از اقسام علم و بحث در حواس و اجسام و متعلقات آن، نفس و هیولی، مکان و زمان، ترکیب و حدوث، عالم، اثبات صانع و خلقت عالم، کیفیت اتصال نفس به جسم، معاد و رد مذهب تناسخ، اثبات و ثواب و عقاب و موضوع لذت بحث کرده است. نویسنده در خلال این مباحث به مذاهب مخالفان خاصه محمدبن زکریای رازی که مطرود و مغضوب متکلمان اسماعیلیه است سخت تاخته و سخنان او را در مسائل مختلفی از قبیل قدم هیولی، قدم مکان یا خلا، قدم زمان، مساله‌ی لذت و امثال آن‌ها مردود شمرده است. و در این موارد ناصرخسرو، بسیاری از سخنان زکریای رازی را نخست به پارسی ترجمه و نقل، و آن‌گاه رد کرده است. (منبع: خانه کتاب، کتیبه 4)