مجموعه سیر تفکر معاصر تلاشی است در جهت مطالعه و تحلیل مدرنیسم و پروتستانیسم اسلامی در اندیشة نخستین منورالفکران ایران، از طریق تحلیل و تفسیر درایتی مضامینِ کتابها، مقاله‌ها و نامه‌ةای آنان برای انجام این مهم لازم بود اجمالاً بستر تاریخی و زمینه‌های فرهنگی منورالفکری به بحث گرفته‌شود. این بستر در حقیقت زمینة جنبش فکری پس از دوران آشنایی ایران معاصر با تمدن و فرهنگ غرب را فراهم کرده‌است. نگاهی اجمالی به فهرست 1ـ زمینه‌های تجدد و دین‌زدایی در ایران و نخستین متفکران جدید ایران: نظری به معنی لغوی و اصطلاحی دین و اصلاح دینی، شمه‌ای از اصلاح دین در جهان مسیحی، شمه‌ای از اصلاح دین در جهان اسلام، زمینه‌های تجدد و اصلاح دین در ایران، مدرنیسم و غربی‌شدن در قلمرو دین و دنیای عصر ناصری؛ 2ـ تجدد و اصلاح دین در اندیشه سیدجمال‌الدین اسدآبادی: چهره و راه سیدجمال از دیدگاههای مختلف، روح فلسفی، مذهب نیچری، بینش ضداستعماری و هویت قومی، سیدجمال و نظریه زنان درباره اسلام، حضور فلسفه و دین در نهضت تجدد، پایان کار تجدد سید؛ 3ـ تجدد و دین‌زدایی در اندیشه‌های میرزا ملکم‌خان ناظم‌الدوله و میرزا عبدالرحیم طالبوف: میرزا یعقوب ارمنی و طرح رنسانس و رفرمیسم اسلامی، راه میرزاملکم، نخستین مرحله سیر اندیشه میرزاملکم، دومین مرحله بی‌هویتی و چهره دروغین، کتابشناسی؛ 4ـ تجدد و دین‌زدایی در اندیشه میرزاآقاخان کرمانی و میرزایوسف‌خان مستشارالدوله: نقد تفکر دینی، گرایش به مذهب بابی و ازلی، ناسیونالیسم‌الحادی، مذهب اصالت غرب، اصلاح دین در اندیشه میرزایوسف‌خان مستشارالدوله، کتابشناسی.