نگارنده در این کتاب، کوشیده گزارشی از مذاهب اسلامی را در دو بخش مذاهب کلامی و فقهی معرفی کند. بر این اساس، وی در آغاز به عوامل پیدایش اختلاف در میان امت اسلامی اشاره کرده و خاستگاه آن را درمیان دیدگاه‌های اعتقادی یا موضع‌گیری‌های سیاسی مذاهب، جست و جو کرده است، از نگاه مولف، عواملی چون دشواری‌ مسائل کلامی، دخالت تمایلات نفسانی، اختلاف گرایش‌ها، تقلید از پیشینیان، ریاست طلبی و سرانجام نژادپرستی و تعصبات قومی و طایفه‌ای، از عمده‌ترین عوامل اختلاف‌های مذهبی در طول تاریخ بوده است. هم‌چنین هم‌جواری مسلمانان با پیروان ادیان گذشته و تشرف برخی از آنان به آیین اسلام، بدون آن که تمامی اندیشه‌های باطل و افکار خرافی خود را کنار گذاشته باشند، ترجمه شدن فلسفه‌ی یونان به زبان عربی و رواج آن در میان مسلمانان، وجود آیات متشابه در قرآن کریم و تفاوت توانمندی‌ها و دیدگاه‌ها در نحوه‌ی استنباط احکام شرعی از منابع آن نیز از اسباب فرقه‌گرایی و تفرقه میان امت اسلامی بوده است. مولف پس از این مقدمه، فرقه‌هایی را که با انگیزه‌های سیاسی در جهان اسلام پدیدار گشته‌اند، معرفی می‌کند و مذهب شیعه را در کنار فرقه‌ی خوارج به منزله‌ی دو گرایش سیاسی که در برابر مسلمانان قد برافراشتند، مطرح می‌کند و خاستگاه و انشعاب‌های آن دو را تبیین می‌نماید. او سپس مذاهب اعتقادی را بررسی نموده، از جبریه، معتزله، اشاعره، ماتریدیه و سلفیه به تفصیل سخن می‌گوید و پایان کتاب خود را به بررسی مذاهب نوپیدایی هم‌چون وهابیت، بهائیت و قادیانیه اختصاص می‌دهد. (منبع: خانه کتاب، کتیبه 4)